حدود 13.5 ميليارد سال پيش ماده و انرژي و زمان و فضا از طريق مهبانگ يا انفجار بزرگ (Big Bang) به وجود آمد. “فيريک” حکايت اين عناصر بنيادين جهان ماست. کمابيش 300 هزار سال پيش از ظهور ماده . انرژي، ساختارهاي پيچيدهاي از ترکيب اين دو به وجود آمد که اتم نام گرفت و سپس ترکيب اتم ها به شکل گيري مولکول انجاميد. حکايت اتم ها و مولول ها و فعل ها و انفعالاتشان شيمي ناميده شد.
نزديک به 3 ميليارد و 800 ميليون سال قبل، در سياره اي به نام زمين مولول هاي معيني با هم تلفيق شدند و ترکيبات عظيم و پيچيده اي را به وجود آوردند که موجودات زنده زيست شناسي خوانده شد.
در حدود 70 هزار سال قبل، موجوداتي از گونه ” انسان خردمند ” دست به کار ايجاد ساختارهاي پيچيده تري شدند که فرهنگ ناميده شد. تحولاتي که متعاقبا در اين فرهنگ هاي بشري رخ داد تاريخ نام گرفت کتاب عظيم ولي پر کشش انسان خردمند نوشته يووال هرري روايتگر اين تاريخ است. کتاب در سه بخش بزرگ سعي مي کنه توضيح علم از اينکه «ما چطوري ما شديم» رو توضيح بديم. شايد بشه حتي بهش گفت بررسي تاريخ انسان از روزي که پا به عرصه حيات گذاشت تا امروز.
اين کتاب کل اين ماجراي صد هزار ساله رو در سه انقلاب ميبينه:
- انقلاب شناختي : در حدود 70 هزار سال پيش موتور تاريخ را روشن کرد
- انقلاب کشاورزي : در حدود 12 هزار سال قبل به اين روند سرعت داد.
- انقلاب علمي : که همين 500 سال پيش شروع شد.
موضوع اين کتاب داستان تاثير اين سه انقلاب بر انسان و برموجودات ديگري است که در کنار او زندگي ميکنند.
اما کتاب انسان خردمند تنها به اين انقلابها محدود نيست و در بخشهايي ديگر از تحولات بزرگ ديگري که در زندگي اقتصادي، اجتماعي و سياسي بشر رخ داد سخن ميگويد مثل گسترش زبان که باعث شکل گيري فرهنگ شد، به وجود آمدن مذهب که اعتقاد تک خدايي و چند خدايي و مذاهب مهم ديگر بر اساس آن شکل گرفت، به وجود آمدن مفهوم پول، اعتبار و اقتصاد که باعث شکل گيري امپراطوريهاي پبزرگ و ظهور کاپيتاليسم شد. اين کتاب منبعي غني از اطلاعات در زمينههاي مختلف است که به بسياري از سوالات شما درباره همه موضوعات پاسخ ميدهد و اين پاسخها کاملا صريح و حتي گاهي شوکه کننده هستند مثلا در بخشي از کتاب، هراري مينويسد: “اين انسان نبود که گندم را اهلي کرد بلکه اين گندم بود که انسان را اهلي کرد. چون طبق اصول تکاملي، موفقيت يک گونه گياهي و جانوري در افزايش تعداد آن است و گندم نيز چند هزار سال پيش يک گونه محدود بود که به طور وحشي در مناطق بسيار کمي ميروييد اما به لطف انقلاب کشاورزي امروزه ميليونها هکتار از اراضي در کره زمين محل رشد اين گونه گياهي شده است.”
او در ادامه بيان ميکند که انقلاب کشاورزي اگرچه باعث افزايش جمعيت بشر شد اما زندگي او را دشوارتر کرد. با اين اتفاق خطر قحطي، بيماريهاي مسري و ناامني گريبان زندگي او را گرفت و او براي ادامه حيات مجبور بود بيشتر کار کند و زندگي دشوارتري نسبت به دوران شکارگري و خوراک جويي داشته باشد. در بخشهاي ديگر کتاب، هراري به زندگي مدرن بشر ميپردازد و ميگويد که DNA انساني پيش از انقلاب کشاورزي شکل گرفت و تکامل يافت و پس از آن هر تغييري که در زندگي بشر رخ داد با ذات و طبيعت او هماهنگي نداشت. مثلا DNA شما از شما حقوق بالا و آپارتمان بزرگ يا مبلمان شيک نميخواهد و به همين دليل است که ما با وجود فراهم کردن اين نيازها نيز هرگز احساس رضايت کامل از زندگي خود نداريم. در واقع اينها آرزوهايي هستند که سرمايه داري به عنوان يک سبک زندگي در ذهن ما قرار داده است تا بيش از قبل توسعه يابد.
اين کتابِ يووال نوح هراري، همواره در ليست کتابهاي پرفروش قرار داشته است و شخصيتهايي مثل باراک اوباما (44مين رئيس جمهور آمريکا) و بيل گيتس (بنيانگذار مايکروسافت) خواندن آن را پيشنهاد کردهاند.
در ستايش انسان خردمند بسيار نوشتهاند. در اينجا به برخي از آنها اشاره ميکنيم:
ديلي تلگراف The Daily Telegraph – از رومههاي لندن که در 1855 تاسيس شد:
شفافيت هراري در مباحث زيستشناسي و انسانشناسي تکاملي و اقتصاد، و گرايشهاي تاريخي او بسيار دلپذير است. از او دور نشويد تا خيلي چيزها ياد بگيريد.
جَرِد دايمونده – دانشمند و نويسنده کتاب فروپاشي:
انسان خردمند با جنجال فراوان به فهرست پرفروشترين کتابهاي جهان راه يافته است. دليل آن ساده است: به بزرگترين مسائل تاريخ و جهان امروز ميپردازد و به زباني فوقالعاده زنده و فراموشنشدني نوشته شده است. عاشقش خواهيد شد!
ساندي تايمز The Sunday Times – رومه معتبر پرفروش انگليسي:
کتابي که تارعنکبوتهاي مغزتان را کنار ميزند. هراري روشنفکر زبردستي است که اشارات منطقي ناگهانياش خواننده را به حيرت و تحسين واميدارد. قدرت شفافيت قلم او دنيا را شگفتانگيز و نو جلوه ميدهد.
تايمز The Times – يک رومه سراسري در کشور بريتانيا که در 1785 تاسيس شد:
هراري به معناي واقعي نويسنده است، نويسندهاي به راستي هوشمند با قلمي شفاف و ظريف. نگرش او به اشتعارههاي زندگي شگفتانگيز است.
با توصيفاتي که از کتاب انسان خردمند تاريخ مختصر بشر شد مطالعه آن براي همه توصيه ميشود. اين کتاب يک کتاب بسيار هوشمندانه و روشنفکرانه است که تارهاي عنکبوت را از روي مغز شما کنار ميزند و کمک ميکند تا با افقي وسيعتر به بشر و زندگي گذشته و حال و آينده او نگاه کنيد.
نظر شما در مورد کتاب انسان خردمند چيست؟ آيا شما هم علاقه داريد اين کتاب را مطالعه کنيد؟ لطفا نظرات خود را با ما در ميان بگذاريد.
درباره این سایت